Algemene Beschouwingen programmabegroting 2023

Vanavond behandelen we de programmabegroting 2023. Namens alle fracties wil ik vanaf deze plek de betrokkenen die bezig zijn geweest met de totstandkoming van deze begroting danken voor hun inzet. Voorheen was het een gebruik dat alle fracties afzonderlijk hun dank uitspraken. De fracties hebben ervoor gekozen dat ik dat dit jaar voor mijn rekening neem. Complimenten aan het college en betrokken ambtenaren voor deze complete mooie sluitende begroting. Deze uitdaging was des te groter zeker nu de broeksriem aangehaald moest worden en het niet vanzelfsprekend was dat er maar zo een sluitende begroting zou komen. Uitdagingen in de jeugdzorg en WMO zijn met name de oorzaak hiervan. Vorig jaar gaf het CDA aan dat we hier met zijn allen een grote taak hebben. Dit is nog steeds. Door veranderende omstandigheden blijft de uitdaging in het sociaal domein en met name op de jeugdzorg erg groot. Opvoeden is in de huidige samenleving best ingewikkeld. Opgevoed worden ook. Evenals opgroeien en op laten groeien. We zien dat terug in de kosten voor de jeugdzorg. Het baart ons zorgen dat deze kosten, niet alleen bij ons maar overal in Nederland, maar blijven stijgen. Wat nodig is, is een visie en lef om zaken ‘anders’ te doen. Door te blijven inzetten op preventie, betere toegang en werk te maken van normaliseren. Dat laatste niet door zaken te bagatelliseren maar door met alle betrokkenen het open en eerlijke gesprek aan te gaan. We zien dat we hierin stappen maken en dat zich dat vertaalt in teruglopende aantallen. Dat geeft ons vertrouwen dat we op de goede weg zijn. Toch blijven de kosten stijgen omdat we zien dat zware gevallen niet afnemen en zelfs wat toenemen. We hebben er vertrouwen in dat het college, gesteund door de goede samenwerking in de regio, op de goede weg is om kansrijk opvoeden en opgroeien steeds beter mogelijk te maken en te houden. En dat daarmee uiteindelijk ook de aantallen in de zware jeugdzorg én de kosten zullen afnemen.
Met de huidige inspanningen en toekomstige visie zijn wij ervan overtuigd dat we dit gaan redden. Financiële bijsturing is en blijft wel noodzakelijk, maar de zorg moet ten aller tijde op een verantwoord en acceptabel niveau blijven.

U kent het CDA als een partij die midden in de samenleving staat en positief gestemd is over de mogelijkheden van onze samenleving. Met andere woorden: denk niet vanuit problemen maar vanuit mogelijkheden. In onze visie laten we ons leiden door onze waarden samen, verbindend, toekomstgericht en betrouwbaar. We willen een sterke samenleving waaraan iedereen in de gemeente Aalten mee kan doen en natuurlijk willen we ook zorgvuldig omgaan met de wereld om deze goed door te geven aan onze volgende generaties.

De wereld staat in brand. De wonden van Corona waren nog niet geheeld en er ontstond alweer wereldwijde onrust door de inval in Oekraïne. Het zijn onzekere tijden. Kosten rijzen de pan uit en mensen dreigen hun rekeningen niet meer te kunnen betalen. In deze moeilijke tijden moeten we er zijn voor onze inwoners. Bijstaan waar nodig. Een luisterend oor zijn en ondersteunen. Hand in hand waar het moet. Ook verenigingen en ondernemers hebben het lastig. Ook zij verdienen de steun. Het college is hiermee voortvarend aan de slag gegaan en wij hoorden dat er al diverse gesprekken zijn geweest met ondernemers en dat de gemeente de helpende hand heeft toegestoken. Het betreft hier natuurlijk niet alleen een financiële ondersteuning. We hopen dat door maatwerk mensen op het juiste spoor worden gezet naar hulp. Gelukkig heeft de centrale overheid verschillende regelingen waarbij de nodige ondersteuning wordt geboden en daardoor kunnen veel ondernemers hun werkzaamheden voortzetten. Vinger aan de pols houden blijft wel noodzakelijk.

Op ruimtelijke ordening gebied is er ook veel gaande. Het is mooi om te zien dat er ook in moeilijkere tijden volop geïnvesteerd wordt. Afgelopen jaren zijn veel straten opgeknapt en binnenkort ligt het centrumplan van Dinxperlo voor. Inwoners en ondernemers worden in diverse info avonden meegenomen in de plannen. De eerste opzet ziet er veelbelovend uit. We zijn ervan overtuigd dat er een centrum ontstaat dat aansluit bij ieders behoefte. De wegen in Aalten zijn van een goed niveau en daar waar verbeteringen nodig zijn in de komende jaren is een plan in de begroting opgenomen: een investering in 2023 van bijna 6.5 miljoen euro. Dit zijn forse investeringen in bereikbaarheid en veiligheid. Goed dat daar zoveel aandacht voor is en dat er accenten gelegd zijn. Wij vragen wederom de wethouder om zich maximaal in te spannen in de gesprekken met de provincie om het landbouwverkeer uit Bredevoort te weren. U kent ons standpunt hierin.
Bij woningbouw zit de gemeente aan andere knoppen. Anders dan bij de wegen is de gemeente immers geen opdrachtgever maar heeft het een aanjaagfunctie. De ambitie van 1000 woningen de komende 10 jaar is fors maar is zeker te doen. Immers heeft de provincie ook een taakstelling en ambitie uitgesproken.
Wij willen het college vragen om nadrukkelijk aansluitend in de kleine kernen nieuwe bouwlocaties te helpen ontwikkelen. Iedere kleine kern een locatie voor 15 nieuwbouwwoningen zou een mooie maar ook noodzakelijke ambitie kunnen zijn. Ook in Dinxperlo is er behoefte aan een nieuwe bouwlocatie voor woningen.

Vorig jaar dienden wij een motie in om de samenwerking te zoeken tussen LTO en de AGEM en onderzoek te doen naar de beschikbaarheid van daken voor zonnepanelen. Het doet ons deugd te zien dat het een succesvol onderzoek geweest is en dat er ruimschoots daken zijn waar zonnepanelen gelegd kunnen worden zodat we onze doelen kunnen halen.

De agrarische sector heeft het erg lastig. De druk vanuit Den Haag wordt opgevoerd. Wij hebben in het verleden met een motie de zorg uitgesproken met betrekking tot de stikstof reductie plannen die de landbouwsector erg treffen. Wij denken dat de sector zeker bereid is mee te denken in oplossingen. Blijf met de agrariër in gesprek. Wij zullen dit in ieder geval wel doen en ervoor te pleiten om lokaal te doen wat in onze mogelijkheden ligt.

De gemeente Aalten staat er goed voor. Het voorzieningsniveau is hoog en toch weten we de woonlasten binnen onze gemeente laag te houden. We blijven een gemeente met erg lage woonlasten. Uitdagingen blijven er. Zo zien wij ook graag ontwikkeling van onze zwemlocaties in onze gemeente, het blauwe meer en het Walfort. Het zijn twee prachtige plekken waar onze inwoners jarenlang veel plezier hebben beleefd en als het aan ons ligt blijven deze plekken voor de toekomst behouden op een acceptabel niveau.

Er liggen een aantal moties voor. Ik zal in de tweede termijn ingaan op onze standpunten hieromtrent.

Raimond Smit.
Fractievoorzitter CDA